Stel: uw rijbewijs is ingevorderd omdat u te hard heeft gereden. Of u heeft teveel alcohol gedronken en bent hierna gaan rijden. Wat kunt u dan doen? Moet u alle straffen en bijkomende sancties blindelings accepteren? In deze blog praten wij u bij over uw rechten als verdachte wanneer uw rijbewijs is ingevorderd.
Het is van belang om een onderscheid te maken in de fase waarin de procedure zich bevindt. Wanneer uw rijbewijs wordt ingevorderd, is er nog geen sprake van strafvervolging. Hiervan is pas sprake wanneer de officier van justitie besluit om u te vervolgen (en u dus een dagvaarding krijgt), u een uitnodiging krijgt voor een OM-hoorzitting of u een brief krijgt met een strafbeschikking. Dit betekent echter niet dat u ten tijde van de invordering niet al geconfronteerd wordt met de nadelige gevolgen van de gebeurtenissen. Zo kan uw rijbewijs al door de politie ingevorderd worden. Het rijbewijs wordt vervolgens naar de officier van justitie in Utrecht (Parket Centrale Verwerking Openbaar Ministerie) gestuurd om te beoordelen of het rijbewijs langer ingehouden moet worden. De officier van justitie dient deze beslissing binnen tien dagen te nemen. De praktijk leert dat het rijbewijs vaak ingehouden wordt. Het rijbewijs kan voor twee maanden ingehouden worden door de officier van justitie, maar ook (veel) langer. Geregeld bepaalt de officier van justitie dat het rijbewijs pas na acht tot tien maanden wordt geretourneerd.
De Nederlandse wetgever heeft een systeem ontwikkeld waarbij u ook tegen deze nadelige gevolgen voorafgaand aan de strafvervolging in rechte kunt opkomen. U kunt middels een zogenoemd klaagschrift de rechter verzoeken om het Openbaar Ministerie te gelasten uw rijbewijs terug te geven. Wanneer u een klaagschrift indient, wordt dit door de politierechter besproken in een bijzondere raadkamer. Samen met uw advocaat licht u tijdens de zitting aan de rechter toe waarom u het klaagschrift heeft ingediend. Dit kan resulteren in onmiddellijke teruggave van het rijbewijs of een verkorting van de inhoudingstermijn.
Maar zou u een dergelijk verzoek indienen? Is dit niet kansloos? Het eenvoudige antwoord luidt: nee. In veel zaken is het kansrijk om een klaagschrift in te dienen. Soms besluit de officier van justitie voorafgaand aan de behandeling in de bijzondere raadkamer om het rijbewijs terug te geven. In andere gevallen volgt een (gedeeltelijke) gegrondverklaring van het klaagschrift.
Er zijn een aantal belangrijke elementen bij dergelijke zaken. Voor de indiening van het klaagschrift moet er goed gekeken worden naar de LOVS-oriëntatiepunten. Dit zijn de richtlijn voor rechters op basis waarvan zij tot een straftoemeting komen. In vergelijkbare zaken heeft de rechter op die manier geoordeeld. Stel: de Rechtbank Rotterdam heeft bij een alcoholpromillage van 300 Ugl een voorwaardelijke rijontzegging opgelegd. In dat geval dient er rekening mee te worden gehouden dat de politierechter van de Rechtbank Gelderland bij een vergelijkbaar alcoholpromillage een vergelijke sanctie op zal leggen. Op grond van artikel 164 lid 8 Wegenverkeerswet 1994 dient de officier van justitie dan over te gaan tot de teruggave van het rijbewijs. Het is immers niet de bedoeling dat de officier van justitie een verdachte al straft voorafgaand aan de gerechtelijke uitspraak.
Een andere mogelijkheid om uw rijbewijs eerder terug te krijgen is gelegen in de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Deze persoonlijke omstandigheden worden afgewogen tegen het algemeen belang wat gediend is bij de inhouding van uw rijbewijs. Wanneer u na correctie 58 km/h te hard heeft gereden, zal uw rijbewijs ingevorderd worden. Het is echter goed mogelijk dat u bijzonder plausibele verklaring hiervoor heeft gehad. Te denken valt hierbij bijvoorbeeld aan het feit dat op de passagiersstoel iemand zat die dringend naar het ziekenhuis moest. In dat geval kan de snelheidsovertreding in zekere zin gerechtvaardigd worden. Uw persoonlijke omstandigheden kunnen echter ook anderszins van belang zijn. Wanneer u als vrachtwagenchauffeur uw salaris ontvangt door gebruik te maken van uw rijbewijs, heeft u een bijzonder belang bij uw rijbewijs. In dergelijke gevallen is een rechter sneller geneigd om uw rijbewijs terug te geven.
Kortom: het indienen van een klaagschrift kan zeker lonen. Het belangrijkste is dat u goed met uw advocaat bespreekt waarom u uw rijbewijs kwijt bent en wat de reden hierachter was. Uw advocaat kan dit dan namens u toelichten bij de rechter. Dit loont vaak.
Heeft u een vraag omdat uw rijbewijs ingevorderd is? Neemt u vooral contact met ons op. Wij helpen u graag verder.